Hoe kan de circulaire economie impact hebben op de foodindustrie? Bevolkingsgroei, afname van natuurlijke bronnen, verschuivende demografische gegevens en klanteisen hebben de foodindustrie de afgelopen 30 jaar fundamenteel veranderd. Met impact op natuurlijke bronnen en het klimaat. Food, ’s werelds grootste industrie, neemt meer dan het geeft. En dat moet veranderen, voor een modernere en duurzamere aanpak over hoe we voedsel laten groeien en produceren. Het foodsysteem is zo complex dat het verbonden is met andere industrieën zoals gezondheid, productie, energie en klimaat. De middelen die nodig zijn om de foodindustrie te onderhouden zijn enorm: 50% van het bewoonbare land en 70% van de vraag naar zoet water wordt door de landbouw ingenomen.
Dit is waar de principes van de circulaire economie aan bod komen: alle bronnen moeten effectief worden gebruikt en gemanaged. De transitie naar een circulaire economie vraagt om een radicale verandering van verschillende productieketens. Bottom line: ons huidige foodsysteem past niet in de 21e eeuw en dit moeten we veranderen om duurzaamheid te maximaliseren en schade te minimaliseren.
Circulaire economie kan worden gedefinieerd als een herstellend en regeneratief systeem, afhankelijk van systeembrede innovaties. Het is dus gericht op het herdefiniëren van voedingsmiddelen en services op een manier die afval vermindert en de negatieve impact op het milieu minimaliseert. Een circulaire food economie moet haar core model innoveren. Radicale innovaties zijn ook van belang voor de ontwikkeling van een geheel ander ontwerp, van proces tot materialen, zoals kunstmatige eiwitten en food 3D printen. Dit soort experimenten vinden al plaats. Oftewel, de foodindustrie is al bezig om efficiënt gebruik, hergebruik en recycling toe te passen.
Foodproductie is een sector overstijgende inspanning. Bedrijven werken samen en coördineren om afval, broeikaseffecten, productie en gebruik van fossiele brandstoffen te verminderen. Het huidige productiemodel dat we gebruiken om veel van ons voedsel te produceren en te distribueren maakt geen effectief gebruik van de huidige middelen en dat heeft een aantal ernstige problemen, waarvan de grootste afval is. De industrialisatie van food heeft wereldwijd de productie verhoogd, en dat heeft gevolgen. De voedingsmiddelenindustrie moet circulaire kenmerken omarmen, zoals kortere productieketens tussen boeren en retailers en het verminderen van afval in verband met transport.
Het wereldwijde food distributienetwerk is gigantisch, met gevestigde lange waardeketens van stakeholders. Food distributeurs kunnen producten aanbieden die gemakkelijk kunnen worden hergebruikt of gerecycled, met een kortere houdbaarheid. Door de distributieketen in twee stromen in te delen, landbouw en stedelijk, kunnen we de distributiecirkel verkorten om de efficiëntie te maximaliseren.
De consument kan aan een circulaire economie bijdragen door betere voedselkeuzes te maken. Het verbeteren van de manier waarop we eten kan een gigantische impact hebben op de foodindustrie. De voedselkeuzes en het gedrag van consumenten kunnen een vraag-aanbod model creëren dat de huidige modus shift naar een meer voedselbewuste modus. Dit heeft invloed op de acceptatie van nieuwe voedsel- en boerderijtechnologieën met een positief milieuresultaat bij de voedselconsumptie.
Een model dat vaak buiten beschouwing wordt gelaten in de huidige lineaire economie, is het hergebruiken van producten. Producenten zijn volledig verantwoordelijk om een model te creëren waarbij producten zoveel mogelijk worden hergebruikt. Voedselresten, verpakkingen, plastic tassen, glazen potten, wijnkurken etc. kunnen allemaal worden hergebruikt voor verschillende doeleinden.
Recycling is een van de belangrijkste punten van een circulaire economie. Een verbeterde, kostenefficiënte recycling procedure maakt van afval herbruikbaar materiaal. Van afvalwater kan zetmeel worden geproduceerd, sinaasappelschillen kunnen worden gebruikt voor brouwers, oud brood voor vergisting en ook glas, karton en PET-recycling zijn slechts enkele voorbeelden van het enorme potentieel van de voedselrecyclingsector om een positieve impact op het milieu te hebben.
Het voorkomen van afval is natuurlijk nog beter dan het hergebruiken van afval. Er zijn veel initiatieven, maar deze dragen eigenlijk nog niet bij aan de bestrijding van afval. Er is grote behoefte aan het in kaart brengen van de resultaten van voedselverspilling en het opstellen van uitvoerbare plannen om deze op lange termijn te voorkomen. Beter inzicht in bijvoorbeeld je kwaliteitsbeheer en tracking & tracing, zijn al voorbeelden om hier effectief mee aan de slag te gaan.
Tegen 2050 is de Nederlandse overheid van plan om te switchen naar een complete circulaire economie. Er zijn verschillende ministeries betrokken om dit te bereiken. Aangezien de voedingsmiddelenindustrie meerdere productieketens omvat, beïnvloedt het besef van deze nieuwe economische methode stakeholders op alle niveaus. De staat van het milieu van onze planeet is een ongelooflijk sterk argument voor verandering en om deze visie op grote schaal te realiseren.